Zapisane z pamięci.
Warto uzupełnić wiadomości na temat początków siedmioosobowej piłki ręcznej w Kielcach, bowiem wiadomości przekazane w Świętokrzyskim Leksykonie Sportowym nie podają pewnych szczegółów. Autorzy tej skąd inąd cennej publikacji podali jedynie w odniesieniu do lat 50-tych, że siedmioosobowy zespół Tęczy Kielce walczył o I ligę w 1958 i1959 r. Tymczasem miał on już konkurenta w postaci SKS-u Kielce. Zaczęło się od tego, że pod kierunkiem mgra Włodzimierza Sabata, nauczyciela w.f. w Liceum S.Żeromskiego, reprezentacja tej szkoły zaczęła zdobywać sukcesy (mistrzostwo szkół średnich Kielc, mistrzostwo województwa szkół średnich), gdyż stosowała taktykę gry strefą, co było wówczas nowością. Po raz pierwszy zagrałem w reprezentacji szkoły w meczu ze „Śniadeckim” (wtedy mówiło się, że to „Kinga”) na ich boisku szkolnym. Wcześniej w bramce grał Michał Twarowski, ale jako maturzysta musiał ustąpić mi miejsce. Mecz ze „Śniadkiem” wygraliśmy i następnie awansowaliśmy do rozgrywek o mistrzostwo województwa. Pamiętam, że w maju 1959 r. w finale (w którym znalazło się sześć drużyn: LO Opatów, LO Skarżysko, LO Starachowice, LO im. S. Żeromskiego Kielce i dwa Licea Pedagogiczne z Kielc i Szczekocin) reprezentacja „Żeromskiego” pokonała reprezentację Liceum Pedagogicznego z Kielc. W zwycięskim zespole stałem na bramce a w polu: Andrzej Szczurowicz, Tankred Grabowski, Sławomir Piwko, Andrzej Ruciński, Włodzimierz Cedler, Sławomir Wyrzycki, [?] Radomski, [?] Jończyk. Relację z tych zawodów zamieściło „Słowo Ludu”, podając pełne składy obu drużyn i wyniki pozostałych meczy.
Warto dodać, że z tego, co pamiętam, niektórzy z tych zawodników w latach późniejszych pełnili odpowiedzialne funkcje: prof. dr hab. n. med. A. Szczurowicz – ginekolog, mgr inż. A. Ruciński – współtwórca KCK i długoletni dyrektor tej instytucji, lek n. med. S. Piwko – dyrektor uzdrowiska w Świeradowie, piszący te słowa – rektor Akademii Świętokrzyskiej. Natomiast w zespole Liceum Pedagogicznego w Kielcach zapamiętałem Jana Mochockiego – znanego później trenera i działacza sportowego i [?] Otawskiego. W kolejnych latach reprezentacja „Żeromskiego” w finale spotykała się zazwyczaj z Technikum Budowlanym. W latach 1958-1960 odbywały się także spotkania w ramach halowej ligi szkolnej w sali sportowej w WDK, która pod względem wymiarów boiska właściwie nie spełniała wymogów w tym zakresie.
Większość drużyny reprezentacyjnej „Żeromskiego” wchodziła w skład drużyny Międzyszkolnego Klubu Sportowego „Żak”. Dziś trudno mi ustalić czy to reprezentacja „Żeromskiego”, czy MKS zagrał z Tęczą Kielce. Mecz ten, o ile dobrze pamiętam, zakończył się porażką Tęczy, w której grali Jan Putała, bracia Rogóyscy, Leszek Mozer, jako trener występował mgr Władysław Krześniak, który następnie po latach pracował w Studium WF w WSP i Akademii Świętokrzyskiej. Trenerami drużyny MKS byli m.in. mgr Ireneusz Trembaczkiewicz (wówczas nauczyciel wf w Technikum Budowlanych), a potem mgr Ryszard Marcickiewicz (wówczas nauczyciel wf w liceum im. P. Ściegiennego, późniejszy dyrektor tej szkoły). To właśnie pod jego kierunkiem MKS Kielce zdobył w Poznaniu czwarte miejsce na mistrzostwach Polski juniorów w 1960 r.
Występ na tych zawodach (w ostatnim meczu obroniłem rzut karny w meczu z piłkarzami ręcznymi z Tarnowskich Gór), zakończył mój pierwszy okres związków z piłką ręczną w Kielcach, bowiem po zdaniu matury dostałem się na studia w Uniwersytecie Jagiellońskim i tam grałem w reprezentacji uczelni oraz w AZS Kraków. Pełniłem też przez dwa lata funkcję prezesa klubu AZS UJ. Jako reprezentacja AZS UJ. jadąc przez Kielce do Lublina na spotkania towarzyskie z tamtejszą reprezentacją UMCS, rozegraliśmy w 1964 r. zwycięski mecz z Tęczą w sali sportowej WDK. W zespole AZS UJ występował również obok mnie kielczanin Andrzej Kurzyk, a także pracownik Studium WF UJ mgr Edward Zuba – trener, później po kilku latach prowadził on pierwszoligowy zespół żeński „Cracovii”.
Po ukończeniu studiów i powrocie do Kielc zostałem zaangażowany do klubu „Budowlani”, w którym grałem w latach 1965-1967. Dwukrotnie, jako mistrzowie okręgu, walczyliśmy nieskutecznie o I ligę. Trenerem był mgr Rafał Wilczyński, a wśród zawodników byli m.in. Edward Strząbała, Marek Kędzior, Edmund Sarna, Kazimierz Wielgus, Marian Miodek, Marian Barczewski i in. W bramce w pierwszym roku występował także Wojciech Dębski.
Prof. dr hab. Adam Massalski